องค์การอนามัยโลกเตือนไวรัสมาร์บูร์กร้ายกาจกว่าไวรัสอีโบลา

https://www.bbc.com/news/world-africa-58156499

ต้นเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2564 เจ้าหน้าที่สาธารณสุขของประเทศกินี (Guinea) ได้ออกมายืนยันพบผู้เสียชีวิตรายแรกจากการติดเชื้อไวรัสมาร์บูร์ก (Marburg virus) ซึ่งทำให้เกิดโรคไข้เลือดออกมาบูร์ก (Marburg haemorrhagic fever) ที่มีอัตราการติดเชื้อสูงแบบไวรัสอีโบลา แต่มีอัตราการเสียชีวิตสูงกว่า ทำให้องค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศเตือนเร่งด่วนเพื่อยับยั้งไม่ให้เกิดการระบาด

โรคไข้เลือดออกมาร์บูร์ก หรือโรคติดเชื้อไวรัสมาร์บูร์ก เป็นโรคติดเชื้อไวรัสในวงศ์ Filoviridae ซึ่งเป็นวงศ์เดียวกับไวรัสที่ทำให้เกิดโรคอีโบลา (Ebola) เคยเกิดการระบาดครั้งใหญ่มาแล้ว 2 ครั้ง โดยครั้งแรกในปี พ.ศ. 2510 ที่เมืองมาร์บูร์กและแฟรงเฟิร์ต ประเทศเยอรมันนี และเมืองเบลเกรด ประเทศเซอร์เบีย การระบาดครั้งที่ 2 ในปี พ.ศ. 2551 ในทวีปแอฟริกาใต้ โดยผู้ติดเชื้อมีประวัติเกี่ยวข้องกับถ้ำซึ่งเป็นที่อยู่อาศัยของค้างคาวผลไม้ในประเทศยูกันดา

โรคไข้เลือดออกมาร์บูร์กติดต่อจากมนุษย์สู่มนุษย์ทางการสัมผัสสารคัดหลั่ง หรือสิ่งปนเปื้อนสารคัดหลั่งของผู้ติดเชื้อ โดยไวรัสดังกล่าวมีระยะฟักตัว 2-21 วัน อาการเริ่มต้นในช่วงสัปดาห์แรก คือ มีไข้สูง ปวดศีรษะและปวดกล้ามเนื้อรุนแรง ท้องเสีย อ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน เป็นตะคริว และมีผื่นขึ้นแต่ไม่คัน จากนั้นจะพบภาวะเลือดออกในอวัยวะต่าง ๆ เช่น ผิวหนัง โพรงจมูก ช่องคลอด ลำไส้ ทำให้พบเลือดปนออกมาขณะอาเจียนและถ่ายอุจจาระ ในผู้ป่วยอาการหนักจะพบความผิดปกติเกี่ยวกับระบบประสาทส่วนกลาง และภาวะอักเสบในอวัยวะต่าง ๆ

โรคไข้เลือดออกมาร์บูร์กไม่มียารักษาเฉพาะ แพทย์จะให้การรักษาเพื่อประคับประคองอาการตามเหมาะสม เช่น การให้น้ำทางช่องปากและหลอดเลือดดำ การให้เลือด ให้ยาต้านไวรัส ยาเสริมภูมิคุ้มกัน       และยาอื่น ๆ ตามอาการ แต่ 88% ผู้ติดเชื้อมักจะเสียชีวิตในช่วง 8-9 วันหลังจากแสดงอาการ โดยสาเหตุส่วนใหญ่มาจากภาวะสูญเสียเลือด ขาดออกซิเจน และน้ำอย่างรุนแรง

องค์การอนามัยโลกจึงประกาศเตือนให้หน่วยงานสาธารณสุขในหลายประเทศกำหนดมาตรการป้องกัน และเฝ้าระวังโรคไข้เลือดออกมาร์บูร์กอย่างเร่งด่วน โดยเฉพาะประเทศในทวีปแอฟริกาซึ่งประชากรมีการเคลื่อนย้ายอยู่ตลอดเวลาแม้จะอยู่ในสถานการณ์การระบาดของโรคโควิด 19 (COVID-19) แม้ประเทศไทยจะไม่เคยพบผู้ติดเชื้อไวรัสมาร์บูร์กก็ควรมีมาตรการเฝ้าระวังอย่างเข้มงวด โดยเฉพาะผู้ที่เดินมาจากประเทศในทวีปแอฟริกาเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการระบาด ซึ่งอาจสร้างความเสียหายให้กับประเทศไทย

 

เรียบเรียงโดย: ปวิตา ลิขิตเดชาโรจน์ นักวิชาการ กองวิชาการวิทยาศาสตร์ สำนักวิชาการพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.

แหล่งข้อมูล:

Marburg virus: Man who died in Guinea found to have disease. [ออนไลน์]. 2021, แหล่งที่มา: https://www.bbc.com/news/world-africa-58156499 [24 สิงหาคม 2564]
Deadly Marburg virus discovered for first time in west Africa. [ออนไลน์]. 2021, แหล่งที่มา: https://www.theguardian.com/world/2021/aug/10/marburg-virus-discovered-for-first-time-in-west-africa-deadly [24 สิงหาคม 2564]
Marburg virus disease. [ออนไลน์]. 2021, แหล่งที่มา: https://www.who.int/health-topics/marburg-virus-disease#tab=tab_1 [24 สิงหาคม 2564]