ประเทศเบลเยียมพบแมวติดเชื้อโรคโควิด-19 (COVID-19) จากเจ้าของ

ข่าวร้ายที่คนรักสัตว์หวาดหวั่นกันมาตลอด ได้รับการยืนยันว่าเป็นความจริง เมื่อทางการของประเทศเบลเยี่ยมออกมาแถลงว่า พบแมวของผู้ป่วยโรคโควิด-19 (COVID-19) รายหนึ่งติดเชื้อไปจากเจ้าของ

วันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2563 หน่วยงานสาธารณสุขความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อมห่วงโซ่อาหาร ประเทศเบลเยียม เปิดเผยว่า แมวบ้านในประเทศเบลเยียมติดโรคโควิด-19 (COVID-19) ที่เกิดจากไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 หรือ SARS-CoV-2 ที่มีการแพร่ระบาดไปทั่วโลก นับเป็นกรณีศึกษาแรกของการแพร่กระจายของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 จากคนสู่สัตว์

สตีเวน แวน กัตช์ (Steven Van Gucht) นักไวรัสวิทยา และโฆษกของทางการสำหรับการแพร่ระบาดของ ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 ประเทศเบลเยียม ได้บอกกับสำนักข่าว Live Science ว่า เป็นครั้งแรกในประเทศเบลเยียมที่ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 มีการแพร่กระจายจากคนสู่แมว โดย 1 สัปดาห์ ที่ผ่านมาเจ้าของแมวมีอาการป่วยด้วยโรคโควิด-19 หลังจากที่เขากลับจากการเดินทางไปทางตอนเหนือของประเทศอิตาลี จากนั้น ก็พบว่าแมวมีอาการป่วยจากการติดเชื้อไวรัสโคโรนา คือ มีอาการท้องเสีย อาเจียน และหายใจผิดปกติ

แวน กัตช์ บอกว่า เจ้าของแมวได้ส่งตัวอย่างของอาเจียนและอุจจาระไปให้ ห้องปฏิบัติการของ ดร. แดเนียล เดสเม็ตช์ คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยลีแยฌ (University of Liège) ดร. แดเนียล กล่าวว่า ผลการทดสอบทางพันธุกรรมแสดงให้เห็นว่าในตัวอย่างที่ทดสอบมีไวรัส SARS-CoV-2 ในระดับสูง ซึ่งแมวจะมีอาการดีขึ้นภายใน 9 วัน แมวและมนุษย์ต่างก็มีตัวรับบนผิวเซลล์ของระบบทางเดินหายใจเหมือนกัน ซึ่งทำให้ไวรัส SARS-CoV-2 สามารถเข้าสู่เซลล์ได้

ในมนุษย์ นักวิทยาศาสตร์พบว่า ไวรัส SARS-CoV-2 จะจับกับตัวรับที่เป็นสารจำพวกโปรตีนที่เรียกว่า ACE2 ที่อยู่บริเวณด้านนอกของเซลล์ในระบบทางเดินหายใจ โดยภายในเซลล์จะเป็นที่ที่ไวรัสโจมตีเซลล์เพื่อเพิ่มจำนวนอนุภาคไวรัส ตัวรับ ACE2 ในแมวนั้นมึความคล้ายคลึงกับที่พบในมนุษย์ โดยตัวรับที่ผิวเซลล์เป็นบริเวณที่ไวรัส SARS-CoV-2 ใช้เป็นหนทางเข้าสู่เซลล์ ในช่วงปี พ.ศ. 2546 ที่มีการระบาดของโรคซารส์ (SARS) แมวก็ได้รับเชื้อไวรัสโคโรนาเช่นกัน

บลูมเบิร์ก รายงานว่า ก่อนหน้านี้ก็มีสัตวเลี้ยงชนิดอื่น ๆ ที่ติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 จากเจ้าของ ตัวเช่น สุนัข 2 ตัวที่ฮ่องกง ตัวแรก คือ สุนัขปอมเมอเรเนียน อายุ 17 ปี โดยปลายเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมาได้เข้ารับการทดสอบการติดเชื้อไวรัสและให้ผลเป็นบวกอย่างอ่อน ต่อมาได้ตายลงในช่วงกลางเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ซึ่งก็ยังไม่ทราบสาเหตุของการตายที่แน่ชัด เพราะเจ้าของไม่อนุญาตให้ชันสูตรซากสุนัข ตัวที่สอง เป็นสุนัขเยอรมันเชพเพิร์ดก็ให้ผลการทดสอบเป็นบวก แต่ไม่แสดงอาการของการติดเชื้อแต่อย่างใด

วาเนสซา บาร์ ผู้เชี่ยวชาญทางด้านสุขภาพสัตว์ มหาวิทยาลัยซิตี้ บอกว่า ระหว่างที่เกิดโรคระบาดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์อื่น เช่น โรคซาร์ส (SARS) สุนัขและแมวก็ติดเชื้อไวรัสในระดับต่ำเช่นกัน

แวน กัตช์ กล่าวว่า ยังไม่มีการรายงานว่าสัตว์เลี้ยงเป็นพาหะนำเชื้อไวรัสไปยังมนุษย์ที่เป็นเจ้าของ สิ่งนี้แสดงให้เห็นว่าการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสจากมนุษย์สู่สัตว์นั้นไม่ใช่วิถีทางของการแพร่กระจายของไวรัส เขาคิดว่าแมวเป็นเพียงเหยื่อของการแพร่ระบาดอย่างต่อเนื่องในมนุษย์และไม่ได้มีบทบาทสำคัญในการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสแต่อย่างใด และเพื่อเป็นการยืนยันในขั้นสุดท้ายว่าแมวติดเชื้อไวรัส SARS-CoV-2 นักวิทยาศาสตร์จะต้องตรวจเลือดเพื่อดูความจำเพาะของแอนติบอดีต่อไวรัสชนิดนี้ ซึ่งการทดสอบเหล่านี้จะทดสอบในแมวที่ไม่ได้ถูกกักตัว

การที่สัตว์เลี้ยงติดไวรัสจากเจ้าของเป็นกรณีที่พบได้ยาก ดังนั้น เพื่อให้เป็นไปตามมาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 จึงควรทำตามกฎด้านสุขอนามัยกับสัตว์เลี้ยง หลีกเลี่ยงการสัมผัสหรือใกล้ชิดกับสัตว์เลี้ยง และอย่าปล่อยให้สัตว์เลี้ยงเลียหน้า ถ้าหลีกเลี่ยงการสัมผัสสัตว์ไม่ได้ควรล้างมือด้วยสบู่ก่อนและหลังสัมผัสกับสัตว์ ซึ่งจะช่วยลดโอกาสที่สัตว์เลี้ยงจะได้รับเชื้อไวรัสจากเจ้าของ และยังช่วยป้องกันไม่ให้สัตว์กลายเป็นพาหะของไวรัสอีกด้วย

ที่มา :
Jeanna Bryne. Cat infected with COVID-19 from owner in Belgium. [ออนไลน์]. 2020, แหล่งที่มา : https://www.livescience.com/cat-infected-covid-19-from-owner.html [30 มีนาคม 2563]
คำค้น : ไวรัสโคโรนา, SARS-CoV-2, COVID-19

ผู้แปลและเรียบเรียง : นายชนินทร์ สาริกภูติ นักวิชาการ กองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
บรรณาธิการ (วิชาการ) : นางสาวอุมาภรณ์ เครือคำวัง ผู้อำนวยการกองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
บรรณาธิการ (ภาษา) : นายอานุภาพ สกุลงาม นักวิชาการ กองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
ผู้อนุมัติเผยแพร่ : นางสาวอุมาภรณ์ เครือคำวัง ผู้อำนวยการกองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.