ทุกชีวิตบนโลกนี้ถูกกำหนดลักษณะด้วยดีเอ็นเอ (DNA) สารเคมีที่ประกอบไปด้วยเบส 4 ชนิด A C T และ G ที่ถูกนำมาเรียงต่อกันจนเป็นรหัสพันธุกรรม แห่งบรรจุข้อมูลแห่งชีวิตนี้เราเรียกกันว่า จีโนม (Genome) ซึ่งเป็นหน่วยที่เล็กที่สุดบนโครโมโซมทั้งหมดของมนุษย์จำนวน 23 คู่ (ประมาณ 3,000 ล้านนิวคลีโอไทด์)
การศึกษาจีโนมจะช่วยให้นักวิทยาศาสตร์ทราบรายละเอียดพันธุกรรมทั้งหมดของมนุษย์ ซึ่งเปรียบเสมือนพิมพ์เขียวของการสร้างมนุษย์ หากมนุษย์เราสามารถตัดต่อรหัสพันธุกรรมหรือเปลี่ยนพิมพ์เขียวได้ดั่งใจต้องการ ในโลกแห่งอนาคตมนุษย์จะสามารถออกแบบชีวิตให้เป็นไปอย่างที่ต้องการได้
หนึ่งในรางวัลโนเบลสาขาเคมีประจำปี 2020 ที่น่าสนใจ คือ รางวัลการพัฒนาวิธีตัดแต่งจีโนม (Genome Editing) โดยนักวิทยาศาสตร์หญิง เอ็มมานูแอลล์ ชาร์ปงทิเย (Emmanuelle Charpentier) จากหน่วยวิจัยมักซ์ และเจนนิเฟอร์ เอ ดอดนา (Jennifer A. Doudna) แห่งมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย-เบิร์กลีย์ เป็นผู้ได้รับมอบรางวัล
สิ่งที่น่าสนใจจากรางวัลดังกล่าวคือ นักวิทยาศาสตร์สามารถเลือกตัดต่อจีโนมที่ไม่ต้องการ และเลือกจีโนมที่ต้องการเข้าแทนที่ได้แล้ว เหมือนกับการเขียนจีโนมขึ้นมาใหม่ซึ่งมีข้อดีคือ ทำให้มนุษย์มีหนทางใหม่ๆ ในการรักษาโรคบางประเภทที่ยังรักษาไม่ได้ เช่น มะเร็ง หรือโรคทางพันธุกรรมอื่นๆ หรือการรักษาโรคให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เพราะสามารถตรวจรักษาโรคได้ตรงจุดและเหมาะกับผู้ป่วยแต่ละรายตามจีโนมของแต่ละคน เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ
นอกจากนี้ ในโลกแห่งอนาคตเราสามารถลดการเจ็บป่วย เพิ่มความหล่อสวย เติมความฉลาดให้กับสมองของมนุษย์เราได้ผ่านการตัดต่อจีโนม การศึกษาจีโนมจึงสร้างประโยชน์ให้กับมนุษย์ทั้งประโยชน์ด้านการแพทย์และสาธารณสุข เศรษฐกิจ และการอนุรักษ์ โครงการ Genomics Thailand จึงมีความสำคัญอย่างมาก
นิทรรศการ โค้ดลับ รหัสมนุษย์ (GENOME: HUMAN SECRET CODE) ในงาน “มหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ ประจำปี 2563” จะสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการศึกษาจีโนมของสิ่งมีชีวิต เพื่อหารูปแบบการจัดเรียงตัว การทำงานของยีน (Gene) รวมทั้งความสัมพันธ์ระหว่างยีนและความสัมพันธ์ของยีนกับสิ่งแวดล้อม บทบาทหน้าที่และผลของยีนแต่ละตัวต่อการแสดงออกของสิ่งมีชีวิต ครอบคลุมถึงการนำความรู้ด้านการศึกษาจีโนมไปใช้ทั้งในเชิงการแพทย์ ชีววิทยาสังเคราะห์ และการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพภายใต้โครงการ Genomics Thailand
นอกจากนี้ จะได้เรียนรู้เรื่องเซลล์และนิวเคลียส (Cells & Nucleus) นิยามบทบาทของเซลล์ องค์ประกอบของเซลล์และนิวเคลียส และบทบาทการเป็นที่บรรจุสารพันธุกรรมเกือบทั้งหมด เจาะลึกเรื่อง Chromosome-DNA/RNA-Gene ภาพรวมจากเซลล์ สู่ยีน Chromosome ของมนุษย์และสิ่งมีชีวิต เช่น พืชและสัตว์ และการตรวจหาสืบหาและประโยชน์ในการพิสูจน์ DNA พร้อมกิจกรรมสร้างแบบจำลอง DNA เพื่อเข้าใจ DNA อย่างลึกซึ้ง
การย้อนกลับไปศึกษาตัวตนของตัวเองตั้งแต่เริ่มเป็นมนุษย์ และตัดถอนสิ่งที่ไม่ดีของร่างกายออกพร้อมเปลี่ยนสิ่งใหม่เข้ามา เพื่อสร้างมนุษย์แห่งอนาคตที่มีความแข็งแรงกำลังเป็นวิวัฒนาการที่สำคัญของมวลมนุษยชาติ เชื่อว่าในอีกไม่กี่ปีข้างหน้าการตัดแต่งจีโนมจะเข้ามาเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของมนุษย์อย่างแน่นอน เพื่อสร้างมนุษย์แห่งอนาคตที่ “ไม่ป่วย-สวยหล่อ-ฉลาด”
นิทรรศการ โค้ดลับ รหัสมนุษย์ (GENOME: HUMAN SECRET CODE) ในงาน “มหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ ประจำปี 2563” จัดถึงวันที่ 23 พฤศจิกายน 2563 จัดแสดงในรูปแบบใหม่ Virtual Science Fair เปิดให้เข้าชมงานได้ 2 ช่องทาง ช่องทางแรกคือการเข้าชมงานในสถานที่จริง ณ อาคารชาเลนเจอร์ 2 อิมแพ็ค เมืองทองธานี ชมงานฟรี! ตั้งแต่เวลา 09.00-19.00 น. และช่องทางที่สอง คือเข้าชมผ่านช่องทางออนไลน์ ผ่านเว็บ www.thailandnstfair.com สามารถรับชมกิจกรรมและนิทรรศการต่างๆ ที่จัดขึ้น การเยี่ยมชมงานของพรีเซนเตอร์และเหล่าคนดังที่มาเยี่ยมชมงานทางเฟสบุ๊กของงาน NSTFair Thailand www.facebook.com/nstfairTH
