ตัวชี้วัดโอกาสแพร่เชื้อ (Basic reproduction number หรือ R0)

ภาพแสดงค่าตัวชี้วัดโอกาสแพร่เชื้อ (R₀) ยิ่งค่า R₀ สูง จะยิ่งมีโอกาสในการแพร่กระจายเชื้อให้ผู้อื่นได้จำนวนมากขึ้นตามไปด้วย

 

ตัวชี้วัดโอกาสแพร่เชื้อ (Basic reproduction number หรือ R₀) เป็นค่าแสดงความสามารถการแพร่เชื้อตามธรรมชาติ โดยประมาณการว่า ผู้ที่ติดเชื้อ 1 คน จะสามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้ประมาณกี่คน ทั้งในประชากรที่ไม่มีภูมิต้านทานมาก่อน และไม่มีการควบคุมโรคชนิดนั้น ๆ บนพื้นฐานที่ว่าประชากรสามารถติดเชื้อได้ทุกคน และเป็นการประเมินว่า สัดส่วนประชากรเท่าใดที่ต้องรับวัคซีนเพื่อป้องกันการติดเชื้อโรคชนิดนั้น ๆ ค่า R₀ ไม่ใช่ค่าคงที่ และมีค่าที่แตกต่างกันแม้จะเป็นโรคชนิดเดียวกัน ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น ภูมิต้านทานของประชากร ความสามารถในการควบคุมการแพร่เชื้อ ระยะการแพร่เชื้อ (Infectivity) ของผู้ป่วย และภูมิประเทศของการระบาด เป็นต้น โดยทั่วไปค่า R₀ ยิ่งมีค่าสูง การควบคุมการระบาดของเชื้อโรคก็จะยิ่งยากตามไปด้วย

 

ภาพจาก : https://medium.com/luminate/covid-19-infection-mortality-rates-can-be-misleading-636c7af0a213
ที่มาข้อมูล :
1. แพทย์โรคติดเชื้อและระบาดวิทยา คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล. ความรู้พื้นฐาน COVID-19. 2020. [ออนไลน์], แหล่งที่มา: http://phoubon.in.th/covid-19/%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%87%20COVID%20%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%B2.pdf [2 กันยายน 2563]
2. นำชัย ชีววิวรรธน์. เล่าเรื่องโควิด 19. 2020. [ออนไลน์], แหล่งที่มา: https://m.facebook.com/media/set/?set=a.2938048226231235&type=3 [2 กันยายน 2563]
3. ค่าระดับการติดเชื้อพื้นฐาน. [ออนไลน์], แหล่งที่มา: https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%89%E0%B8%99%E0%B8%90%E0%B8%B2%E0%B8%99 [2 กันยายน 2563]

ผู้เขียน : นางสาวศศลักษณ์ มูลรินต๊ะ นักวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
บรรณาธิการ (วิชาการ) : นางสาวอุมาภรณ์ เครือคำวัง ผู้อำนวยการกองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
บรรณาธิการ (ภาษา) : นายอานุภาพ สกุลงาม นักวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
ผู้อนุมัติเผยแพร่ : นางสาวอุมาภรณ์ เครือคำวัง ผู้อำนวยการกองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.