มหัศจรรย์ร่างกาย ตอน เซลล์เม็ดเลือดแดง

     หากกล่าวถึง เซลล์เม็ดเลือดแดง เชื่อว่าหลายๆ คนรู้จักดีว่าเป็นส่วนประกอบหลักของเลือด แต่ถ้าเอาเลือดใส่หลอดทดลองแล้วปั่นแยกก็จะพบว่าเลือดจะแบ่งเป็น 3 ชั้นเกือบครึ่งจะเป็นของเหลวสีแดงเข้มอยู่ด้านล่างสุด ซึ่งก็คือ ชั้นของเซลล์เม็ดเลือดแดงชั้นบนที่มีปริมาตรใกล้เคียงกันและมีลักษณะเป็นของเหลวสีขาวเหลืองก็คือ พลาสมาชั้นบางๆ ที่กั้นระหว่างชั้นบนและล่างก็คือ ชั้นของเม็ดเลือดขาวและเกล็ดเลือด เซลล์เม็ดเลือดแดงไม่เพียงแต่เป็นองค์ประกอบหลักที่สำคัญเท่านั้น ยังมีความพิเศษที่ซุกซ่อนอยู่ทำให้เป็นเซลล์ที่แตกต่างจากเซลล์ชนิดอื่นๆ ด้วย

ความมหัศจรรย์ของเซลล์เม็ดเลือดแดงคือ...
• มีขนาดเล็กมาก มีเส้นผ่านศูนย์กลางยาวประมาณ 0.007 มิลลิเมตรหรือถ้าเอาเม็ดเลือดแดงมาเรียงกันให้ได้ความยาว 1 มิลลิเมตรต้องใช้เม็ดเลือด
  แดงมากถึงประมาณ 140 ตัว เลือดเพียง 1 ซีซี จะมีเม็ดเลือดแดงประมาณสี่ถึงห้าล้านตัว แล้วร่างกายผู้ใหญ่มีเลือดมากถึงประมาณ 5 ลิตร 
  ลองคิดดูว่าจะมีเม็ดเลือดแดงจำนวนมากเพียงใด
• ไม่มีนิวเคลียสแตกต่างจากเซลล์ทั่วไปที่มีนิวเคลียสเป็นองค์ประกอบหลักของเซลล์ ภายในเซลล์เม็ดเลือดแดงบรรจุฮีโมโกลบิน เพื่อใช้จับและขนส่งออกซิเจน 
   ซึ่งฮีโมโกลบินนี้มีเฉพาะในเซลล์เม็ดเลือดแดงเท่านั้นเซลล์อื่นๆ ไม่มี 
• การไม่มีนิวเคลียสทำให้เซลล์เม็ดเลือดแดงมีอายุที่จำกัด คือ 120 วันหลังจากนั้นก็จะตายและถูกกำจัดไป เม็ดเลือดแดงสร้างที่ไขกระดูกและถูกกำจัดที่ตับและม้าม
• รูปร่างเมื่อส่องด้วยกล้องจุลทรรศน์จะเห็นว่า มีลักษณะบุ๋มตรงกลางคล้ายโดนัท แต่ไม่มีรู ทำให้เซลล์มีความยืดหยุ่นสามารถบีบตัวไปตามเส้นเลือดที่มีขนาดเล็กมากๆ
  ได้ดีกว่าเซลล์รูปทรงกลม
• มีการสร้างโปรตีนเสริมที่เยื่อหุ้มเซลล์เม็ดเลือดแดงทำให้เยื่อหุ้มเซลล์ยืดหยุ่นและแข็งแรงขึ้นไม่ถูกทำลายจากอนุมูลอิสระได้โดยง่าย

        ทั้งหมดนี้คือความลับของเซลเม็ดเลือดแดง สิ่งที่ธรรมชาติสร้างขึ้นอย่างมหัศจรรย์และสมดุลมากที่สุด ถึงแม้เซลล์เม็ดเลือดแดงจะมีความมหัศจรรย์ซ่อนอยู่มากมายแต่เซลล์เม็ดเลือดก็สามารถเกิดความผิดปกติได้เช่นเดียวกันกับเซลล์ชนิดอื่นๆ และเมื่อเกิดความผิดปกติจากคุณประโยชน์นานัปการก็สามารถสร้างโทษมหันต์ให้กับร่างกายได้เช่นเดียวกัน

ที่มา: รศ. พญ.พิมพ์ลักษณ์เจริญขวัญ. ความลับของเซลเม็ดเลือดแดง.
เรียบเรียง: นางสาวเกศวดี อัชชะวิสิทธิ์