ทำไมเราต้องฉีดวัคซีนโควิด 19

โลกของเรากำลังเผชิญกับสถานการณ์การระบาดของไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคโควิด 19 ขณะนี้จำนวนผู้ติดเชื้อทั่วโลกสูงถึงกว่า 170 ล้านคน และเสียชีวิตสะสมทั่วโลกกว่า 3.5 ล้านคน ขณะที่ยอดสะสมผู้ติดเชื้อในไทยล่าสุดอยู่ที่ 159,792 คน (ข้อมูล ณ วันที่ 1 มิถุนายน 2564)

การติดเชื้อโรคโควิด 19 อาจทำให้ร่างกายของเราสามารถสร้างภูมิคุ้มกันตามธรรมชาติได้ แต่เมื่อติดเชื้อแล้วก็สามารถแพร่เชื้อให้แก่คนรอบข้างได้เช่นกัน ต่างจากการฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด 19 ที่เป็นอีกทางในการช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันโรคโควิด 19 ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพราะเป็นวิธีการสร้างภูมิคุ้มกันที่ปลอดภัยกว่าการติดเชื้อจริงที่อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ โดยเมื่อเราฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด 19 วัคซีนจะไปกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำให้เม็ดเลือดขาวเข้าไปจับเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019 หรือ ซาร์ส-โควี-2 (SARS-CoV-2) ที่บุกรุกเข้ามา รวมถึงสร้างสารภูมิคุ้มกันที่เรียกว่า แอนติบอดี (Antibody) เพื่อไปต่อต้านเชื้อไวรัสดังกล่าว นอกจากนี้ ระบบภูมิคุ้มกันจะทำการจดจำไวรัสชนิดนี้ไว้ เมื่อร่างกายได้รับเชื้ออีกครั้ง ก็สามารถสร้างภูมิคุ้มกันมาต่อสู้กับไวรัสได้อย่างรวดเร็ว จึงเปรียบเสมือนการจำลองกระบวนการของร่างกายในขณะที่ติดเชื้อ โดยการใช้เชื้อไวรัสที่ตายแล้ว หรือถูกทำให้หมดฤทธิ์หรืออ่อนกำลังลง หรือใช้บางส่วนของเชื้อไวรัส ซึ่งไม่สามารถก่อโรคในร่างกายแก่ผู้รับวัคซีน แต่ยังมีคุณสมบัติกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันให้มีความพร้อมในการต่อสู้กับเชื้อไวรัสได้ ไม่ต่างไปจากการติดเชื้อโรคจริง

ถึงแม้ว่าวัคซีนป้องกันโรคโควิด 19 จะไม่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้ 100 % แต่ก็มีส่วนช่วยอย่างมากในการป้องกันการเกิดโรค ลดความรุนแรงของโรคจากภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ที่อาจทำให้เกิดการเจ็บป่วยรุนแรง ลดการแพร่กระจายของเชื้อ ลดโอกาสที่จะต้องเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาล และลดการเสียชีวิตได้ นอกจากนี้ วัคซีนป้องกันโรคโควิด 19 ยังมีส่วนช่วยทำให้ให้เกิดภูมิคุ้มกันหมู่ (Herd immunity) หรือการที่ประชากรมีภูมิคุ้มกันโรคจำนวนมากพอ ซึ่งหากมีผู้ติดเชื้อเข้ามาในชุมชน จะไม่สามารถแพร่กระจายโรคได้ ทำให้การแพร่ระบาดของโรคลดลงในที่สุด การฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด 19 ส่วนใหญ่ต้องฉีด 2 ครั้ง เพื่อกระตุ้นการสร้างภูมิคุ้มกันให้มากเพียงพอและอยู่ได้ในระยะเวลานาน โดยเว้นระยะเวลาการฉีดตั้งแต่ 2 สัปดาห์ ถึง 3 เดือน

การฉีดวัคซีนโควิด 19 เป็นวิธีการสำคัญที่จะทำให้เกิดภูมิคุ้มกันต่อต้านเชื้อที่ร่างกายรับมาอย่างปลอดภัย หากพวกเราทุกคนร่วมแรงร่วมใจกันเข้ารับการฉีดวัคซีนก็จะช่วยควบคุมสถานการ์การแพร่ระบาดของโรคและยุติวิกฤตการณ์ครั้งนี้ให้กลับสู่สภาวะปกติและทำให้เรากลับมาใช้ชีวิตกันตามปกติได้อีกครั้ง

 

เรียบเรียงโดย: ชนินทร์ สาริกภูติ นักวิชาการ กองวิชาการวิทยาศาสตร์ สพว. อพวช.

แหล่งข้อมูล:
ไขข้อข้องใจ กับวัคซีนโควิด-19. [ออนไลน์]. 2564, แหล่งที่มา https://www.ram-hosp.co.th/news_detail/849 [31 พฤษภาคม 2564]
ทำไมต้องฉีดวัคซีนโควิด-19. [ออนไลน์]. 2564, แหล่งที่มา https://chulalongkornhospital.go.th/kcmh/line/%E0%B8%97%E0%B8%B3%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%89%E0%B8%B5%E0%B8%94%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%84%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%99%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%94-1/ [31 พฤษภาคม 2564]
ทำไมเราควรฉีดวัคซีนโควิด-19. [ออนไลน์]. 2564, แหล่งที่มา https://ngthai.com/science/35635/why-we-should-vaccinate/ [31 พฤษภาคม 2564]
คู่มือวัคซีนสู้โควิด ฉบับประชาชน. [ออนไลน์]. 2564, แหล่งที่มา https://mahidol.ac.th/documents/vaccine-covid19.pdf [1 มิถุนายน 2564]