เชื่อว่าหลายๆคน เคยท่องเที่ยวตามสถานที่ ที่ต้องขับรถขึ้นเขา ลงเขา หรือทางลาดชันมากๆ ซึ่งตามข้างทางจะมีป้ายเตือน “ใช้เกียร์ต่ำ” แต่หลายคนอาจจะยังไม่เข้าใจถึงสาเหตุที่แท้จริงว่าทำไมถึงต้องใช้เกียร์ต่ำเวลาขึ้น ลงเขา แล้วมันต่างจากการใช้เกียร์แบบปกติอย่างไร สามารถหาคำตอบได้จากหลักการวิทยาศาสตร์เบื้องต้น ดังนี้
โดยทั่วไปแล้วกำลังของเครื่องยนต์ปกติ สามารถวิ่งด้วยความเร็วสูงได้ในทางราบ เนื่องจาก แรงต้านทานการเคลื่อนที่ของรถยนต์มีน้อย ส่วนการขับรถขึ้นที่สูงหรือทางชัน จะเกิดแรงต้านการเคลื่อนที่ของรถยนต์มากขึ้น เนื่องจากต้องเคลื่อนที่ในทิศทางตรงข้ามกับแรงโน้มถ่วงของโลก ยิ่งชันมาก แรงต้านทานยิ่งมากขึ้นด้วย จึงต้องใช้กำลังจากเครื่องยนต์สูงขึ้น ดังนั้นเครื่องยนต์จะต้องมีการทดรอบการหมุนเพื่อให้ความเร็วที่ล้อลดลงโดยการเข้าเกียร์ต่ำ โดยที่เกียร์มีหน้าที่ เป็นตัวถ่ายทอดกำลังจากเครื่องยนต์ไปยังเพลา และไปสู่ล้อในที่สุด หน้าที่ต่อมา คือ เปลี่ยนความเร็วของตัวรถให้เพิ่มขึ้น หรือลดลง เกียร์ต่ำหรือเกียร์ที่อยู่ในช่วงเกียร์ 1 หรือ เกียร์ 2 เป็นเกียร์ที่ทำให้เครื่องยนต์ทำงานด้วยรอบการหมุนที่สูง สามารถเร่งความเร็วของรถได้ดี และทำให้รถสามารถพุ่งตัวได้ดีในช่วงออกตัว ซึ่งจะเป็นการดีสำหรับการขับรถยนต์ในเส้นทางลาดหรือทางชัน เพราะต้องใช้ความเร่งเครื่องสูง (รอบการทำงานของเครื่องยนต์สูง) แต่ว่าความเร็วของรถยนต์ต่ำ เพื่อให้สามารถควบคุมการทรงตัวของรถในทางลาดหรือทางชันได้ง่ายกว่าเกียร์ที่ความเร็วแบบปกติ หากจะเปรียบเทียบให้เข้าใจง่าย ก็เหมือนกับการที่เราปั่นจักรยานหรือเดินขึ้นทางชัน ที่ต้องใช้กำลังขามากกว่าปกติการใช้เกียร์ต่ำจึงเป็นเหมือนการที่เราใช้แรงจากขามากขึ้นเพื่อไต่ทางชัน หลังจากที่เราหลุดพ้นทางชันมาได้เราจึงสามารถวิ่งในความเร็วปกติได้
สำหรับการขับรถลงเขานั้นจะมีความเสี่ยงอันตรายมากกว่าการขับรถขึ้นเขา ซึ่งจะต้องใช้เบรกเพื่อชะลอความเร็วของรถ แต่การใช้เบรกเพียงอย่างเดียว จะทำให้เบรกไหม้ได้ และอาจจะเบรกไม่อยู่ในที่สุด ดังนั้นจึงควรใช้เกียร์ต่ำเข้าช่วย เพื่อให้เครื่องยนต์ช่วยฉุดกำลังของรถให้เคลื่อนที่ช้าลง หรือที่เรียกว่า การใช้เอนจิ้นเบรก (Engine Brake) เป็นการลดภาระการทำงานของระบบเบรก
สำหรับรถเกียร์ออโต้ ใช้เกียร์ D ได้ในกรณีที่ทางลงเขาไม่ได้ชันมากนัก แต่ถ้าเกิดเริ่มรู้สึกว่าทางลงนั่นชันมากขึ้นก็สามารถเปลี่ยนมาใช้เกียร์ D2 เกียร์ L หรือเกียร์ B ส่วนรถเกียร์ธรรมดา ควรใช้เกียร์ 1 หรือเกียร์ 2 สุดท้ายนี้หวังว่าเกร็ดวิทยาศาสตร์เล็กๆน้อยๆนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้อ่านไม่มากก็น้อย
ผู้เขียน: เปรมชัย บุญเรือง
ที่มาของแหล่งข้อมูล (Reference):
Easycompare. เวลาขึ้น-ลงเขา ทำไมต้องใช้เกียรต่ำ [ออนไลน์] แหล่งที่มา
https://www.easycompare.co.th/articles/auto-updates-and-tips/use-low-gears-when-going-down-steep-hills [ 18 มกราคม 2564]
Auto Info. รู้จักเกียร์ ประเภทต่างๆ [ออนไลน์] แหล่งที่มา : https://www.autoinfo.co.th/article/77542/ [ 18 มกราคม 2564]
Auto2drive. เกียร์รถยนต์ [ออนไลน์] แหล่งที่มา : https://www.auto2drive.com/เกียร์รถยนต์/ [ 18 มกราคม 2564]