NSM โชว์ผลงานนักวิจัย “ค้นพบมด 3 ชนิดใหม่ของโลก” พร้อมร่วมแถลงข่าว “43 สิ่งมีชีวิตใหม่ของโลก” นามพระราชทาน เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี

เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม ที่ผ่านมา นายสุวรงค์ วงษ์ศิริ รักษาการแทนผู้อำนวยการองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) หรือ NSM ร่วมงาน Chula the Impact ครั้งที่ 36 พร้อมแถลง “43 สิ่งมีชีวิตใหม่ของโลก” นามพระราชทาน เพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี พร้อมโชว์ผลงานการค้นพบมดชนิดใหม่ของโลกจากนักวิจัย NSM โดย ดร.วียะวัฒน์ ใจตรง นักวิชาการชำนาญการพิเศษ และนายทัศนัย จีนทอง นักวิชาการชำนาญการพิเศษ กับการค้นพบมดชนิดใหม่ของโลก 3 ชนิด ได้แก่ “มดบากเทพรัตน์” “มดตะลานคูหารัตน์” และ “มดตะนอยเทพรัตน์” การค้นพบครั้งนี้สะท้อนถึงความสำคัญของการศึกษาความหลากหลายทางชีวภาพ และนำไปสู่การเผยแพร่องค์ความรู้ด้านอนุกรมวิธานสู่สาธารณชน

นายสุวรงค์ วงษ์ศิริ รักษาการแทนผู้อำนวยการองค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ (อพวช.) หรือ NSM กล่าวว่า “NSM มีนักวิจัยด้านธรรมชาติวิทยาที่มีความเชี่ยวชาญหลากหลาย ทั้งการสำรวจภาคสนาม การวิจัย และการเก็บรักษาวัสดุตัวอย่างที่มีคุณค่า เพื่อนำมาสร้างองค์ความรู้และถ่ายทอดสู่สังคม ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา เราได้ค้นพบสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ทั้งสัตว์และพืช ซึ่งผลงานเหล่านี้ได้รับการตีพิมพ์และยอมรับในระดับนานาชาติมาอย่างต่อเนื่อง โดยการค้นพบครั้งนี้ไม่เพียงเป็นความสำเร็จทางวิชาการ แต่ยังจุดประกายและสร้างแรงบันดาลใจให้สังคม งานวิจัยพื้นฐานเช่นนี้สามารถต่อยอดสู่หลายสาขา รวมถึงการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน และสร้างความตระหนักในการอนุรักษ์ทรัพยากรก่อนจะสูญพันธุ์ไป สิ่งสำคัญที่ต้องทำคือการนำองค์ความรู้จากการศึกษาวิจัยมาถ่ายทอดผ่านนิทรรศการ ใช้เป็นตัวอย่างอ้างอิงทางวิชาการ และเป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับประชาชน เพื่อมุ่งยกระดับมาตรฐานพิพิธภัณฑ์สู่ระดับสากล พร้อมทั้งจัดการองค์ความรู้และเชื่อมโยงสู่ฐานข้อมูลความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศอย่างมีประสิทธิภาพต่อไป”

ดร.วียะวัฒน์ ใจตรง นักวิชาการชำนาญการพิเศษ และนายทัศนัย จีนทอง นักวิชาการชำนาญการพิเศษ 2 นักวิจัยจาก NSM ที่ค้นพบมดชนิดใหม่ของโลก 3 ชนิด ซึ่งได้รับพระราชทานชื่อวิทยาศาสตร์ภายใต้พระนามของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมายุ 70 พรรษา พุทธศักราช 2568 ดังนี้ 1. มดบากเทพรัตน์ ชื่อวิทยาศาสตร์ Vombisidris sirindhornae Jeenthong, Samung & Jaitrong, 2025 โดยเป็นมดขนาดเล็ก สร้างรังอยู่ในกิ่งไม้แห้งที่ค้างอยู่บนต้นไม้ใหญ่ ชนิดนี้เป็นชนิดที่ 2 ของมดสกุลมดบากที่พบในประเทศไทยและชนิดที่ 20 ของโลก แหล่งที่พบคือ อุทยานแห่งชาติแม่วงก์ อำเภอปางศิลาทอง จังหวัดกำแพงเพชร 2. มดตะลานคูหารัตน์ ชื่อวิทยาศาสตร์ Camponotus sirindhornae Jaitrong, Jantarit & Pitaktunsakul, 2025 เป็นมดขนาดใหญ่ อาศัยอยู่ในถ้ำหรืออุโมงค์ที่ขุดทำเหมืองแร่บริเวณเขาหินปูน ปัจจุบันพบได้เฉพาะในจังหวัดกาญจนบุรี แหล่งที่พบคือบ้านสหกรณ์นิคม อำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี และ 3. มดตะนอยเทพรัตน์ ชื่อวิทยาศาสตร์ Tetraponera sirindhornae Yodprasit, Tasen & Jaitrong, 2025 เป็นการค้นพบครั้งแรกของโลกในสกุลมดตะนอย (Tetraponera) ที่พบว่า “มดงาน”มีรูปร่างและขนาดที่แตกต่างกันถึง 2 รูปแบบ ในขณะที่มดตะนอยชนิดอื่น ๆ ทั่วโลกจะมีมดงานเพียงรูปแบบเดียวเท่านั้น โดยแหล่งที่พบคือ ในสวนยางพารา หน้าถ้ำเขาติง ตำบลลิพัง อำเภอปะเหลียน จังหวัดตรัง

การแถลงข่าวฯ ครั้งนี้ จัดขึ้นโดย คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาฯ ภายใต้ความร่วมมือของ 31 สถาบันภายในประเทศไทย และ 14 สถาบันในต่างประเทศ ซึ่งเป็นผลงานวิจัยสำคัญด้านอนุกรมวิธานและความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย ถือเป็นการค้นพบสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่ของโลกที่ค้นพบในประเทศไทยจำนวน 43 ชนิด นับเป็นหนึ่งในของขวัญปีใหม่สำหรับคนไทยที่สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพของนักวิจัยไทยและความอุดมสมบูรณ์ด้านความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศไทย พร้อมทั้งเป็นองค์ความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณชน และเป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ถึงความก้าวหน้าของงานวิจัยด้านอนุกรมวิธานและความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศ