ข่าวปลอมเกี่ยวกับสุขภาพ จากภาวะวิกฤตโควิด-19

ข้อความสำคัญที่เป็นใจความหลักของบทความ แปลและเรียบเรียงจาก Coronavirus: The fake health advice you should ignore โดย อานุภาพ สกุลงาม เขียนโดย Reality Check team BBC News
จากเว็บไซต์ www.bbc.com/news/world-51735367

 โรคระบาดโควิด19 จากเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 กำลังแพร่ระบาดทั่วโลก ขณะที่ประเทศจีน ซึ่งถูกอ้างถึงว่าเป็นประเทศต้นกำเนิดเชื้อโรคร้ายนี้ ได้ผ่านระยะการระบาดสูงสุดไปแล้ว และด้วยมาตรการเด็ดขาดหลายอย่าง ทำให้การควบคุมสถานการณ์ระบาดโควิด-19 ของประเทศจีน ลดลงจนอยู่ในภาวะที่ไม่มีผู้ติดเชื้อเพิ่ม

ในภาวะแห่งความสับสนวุ่นวายนี้ ผู้คนต่างหาวิธีการป้องกันตนเองจากไวรัส โดยหลักการพื้นฐานก็คือ ปฏิบัติการทางสุขอนามัยโดยเฉพาะการล้างมือบ่อยๆ การงดเว้นออกไปอยู่ในพื้นที่แออัด รวมถึงการเพิ่มระยะห่างกันในสังคม หรือที่เราเรียกกันว่า Social Distancing แต่ขณะเดียวกันก็เกิดข่าวปลอมที่สร้างความสับสนให้กับผู้คนซึ่งอาจนำมาซึ่งผลกระทบด้านลบต่อสุขภาพ โดยทีมงานเช็คข่าวจริงของเว็บไซต์ BBC News

กระเทียม
มีการโพสต์ และเผยแพร่อย่างกว้างขวางว่า การกินกระเทียมจะช่วยป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ได้ โดยองค์การอนามัยโลก (World Health Organization : WHO) กล่าวว่า กระเทียมเป็นอาหารเพื่อสุขภาพที่มีคุณสมบัติต้านจุลชีพ (Antimicrobial Properties) แต่ไม่มีหลักฐานยืนยันว่า การกินกระเทียมจะสามารถป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ได้ ถึงแม้ว่าการกินกระเทียมในปริมาณมากอาจไม่ส่งผลร้ายกับร่างกายก็ตาม แต่กระเทียมก็ไม่ได้ช่วยป้องกันหรือลดความเสี่ยงในการติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 แต่อย่างใด แต่เป็นที่ทราบกันดีว่า การกินผักผลไม้ที่หลากหลาย และน้ำสะอาด คือพื้นฐานสำคัญของการมีสุขภาพที่ดี

แร่มหัศจรรย์
จอร์แดน แซทเทอร์ (Jordan Sather) ยูทูปเบอร์ชื่อดังได้อวดอ้างว่า การดื่มแร่มหัศจรรย์ ที่เรียกว่า MMS หรือ คลอรีนไดออกไซด์ หรือรู้จักกันในชื่อ สารฟอกขาว สามารถล้างไวรัสโคโรนา 2019 ได้ โดยเขาบอกว่า “นอกจากMMS จะสามารถฆ่าเซลล์มะเร็งได้แล้ว มันยังมีประสิทธิภาพกำจัดไวรัสโคโรนา 2019 ได้อีกด้วย” โดยเมื่อปีที่แล้ว องค์การอาหารและยาของสหรัฐอเมริกา (United States Food and Drug Administration : FDA) ได้เตือนถึงอันตรายของการดื่ม MMS ว่า อาจทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย โดยบอกว่า “ไม่มีหลักฐานใดๆ ที่แสดงให้เห็นว่าMMS จะมีประสิทธิภาพในการรักษาความเจ็บป่วยใดๆ และการดื่มสารดังกล่าวอาจทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน และท้องร่วงอย่างรุนแรง”

เจลล้างมือที่ผลิตเอง
ในช่วงเวลาที่สับสน ความต้องการใช้เวชภัณฑ์อนามัยเพื่อความสะอาดมีความต้องการสูง บางพื้นที่ขาดแคลน และมีราคาสูง นำไปสู่การผลิตเจลล้างมืออนามัยด้วยตนเอง ในประเทศอิตาลีมีการเผยแพร่สูตรทำเจลล้างมือด้วยตัวเอง โดยสูตรดังกล่าวใช้ส่วนผสมของยาฆ่าเชื้อยี่ห้อดัง ที่เป็นยาฆ่าเชื้อที่มีความเข้มข้นสูงและเป็นผลิตภัณฑ์ที่ใช้กับพื้นผิวสิ่งของเท่านั้น ไม่ควรใช้กับพื้นผิวของร่างกาย

ศาสตราจารย์แซลลี บลูมฟิลด์ (Sally Bloomfield) จากคณะเวชศาสตร์เขตร้อนและสุขอนามัย (London School of Hygiene and Tropical Medicine) บอกว่า ผลิตภัณฑ์ที่มีประสิทธิภาพสำหรับฆ่าเชื้อโรคควรมีปริมาณแอลกอฮอล์ 70% แม้แต่วอดก้าซึ่งมีปริมาณแอลกอฮอล์ 40% ยังมีประสิทธิภาพไม่พอสำหรับฆ่าเชื้อโรค

เครื่องดื่มเงิน (Drinkable Silver)
ในรายการโทรทัศน์ “จิม แบกเกอร์ (Jim Bakker) โชว์” มีแขกรับเชิญคนหนึ่งอ้างว่า การดื่มซิลเวอร์คอลลอยด์ (Colloidal Silver) ซึ่งเป็นอนุภาคของเงินเล็กๆ ในรูปแบบของสารละลาย สามารถฆ่าเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ได้ภายใน 12 ชั่วโมง ทั้งๆ ที่ยังไม่มีการทดสอบทางการแพทย์แต่อย่างใด แต่ผู้สนับสนุนแนวคิดนี้เชื่อว่า ตามปกติ เงิน (Silver) มีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อและช่วยระบบภูมิคุ้มกันโดยเฉพาะบาดแผลของร่างกายภายนอก แต่หน่วยงานด้านสุขภาพของสหรัฐอเมริการะบุว่า ถึงแม้ เงิน จะมีคุณสมบัติการฆ่าเชื้อก็ตาม แต่ก็เหมาะสมสำหรับการใช้ภายนอกเท่านั้น ยังไม่มีการทดสอบทางการแพทย์ในการฆ่าเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 เมื่อดื่มเข้าไป อีกทั้งการดื่มสารละลายเงิน อาจทำให้เกิดอาการข้างเคียง เกิดอาการชัก ส่งผลต่อไต และทำให้สีผิวเปลี่ยนอีกด้วย

การดื่มน้ำทุกๆ 15 นาที
ใน Facebook มีการเผยแพร่ที่อ้างไปถึงหมอญี่ปุ่นคนหนึ่งที่บอกว่า การดื่มน้ำทุก 15 นาที จะสามารถล้างไวรัสที่อยู่ในช่องปากได้ เรื่องนี้ ศาสตราจารย์ ทรูดี แลง (Trudie Lang) มหาวิทยาลัยอ๊อกฟอร์ด บอกว่า ไม่มีกลไกทางชีวภาพใดๆ ที่จะสนับสนุนแนวคิดการดื่มน้ำทุก 15 นาทีเพื่อล้างไวรัสโคโรนา 2019 ที่อยู่ในปาก รวมถึงในท้องและทางเดินอาหาร การติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 จะติดผ่านทางเดินหายใจ เมื่อคนหายใจเอาไวรัสเข้าไป การดื่มน้ำต่อเนื่องจะไม่สามารถป้องกันได้ แต่อย่างไรก็ตาม การดื่มน้ำบ่อยๆ ทำให้เกิดความชุ่มชื้นและลดการระคายเคียงที่ภายในทางเดินหายใจได้ แต่ไม่สามารถล้างเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ได้

ความร้อนและหลีกเลี่ยงของเย็นเช่นไอศกรีม
เป็นที่ทราบกันว่า เชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ชอบอากาศเย็น ด้วยเหตุนี้จึงมีคำแนะนำมากมายที่ปรากฏในสื่อออนไลน์ เช่นการออกไปผึ่งแดด การใช้เครื่องเป่าผม และการอาบน้ำร้อน โดยหวังว่าจะใช้ความร้อนเพื่อฆ่าเชื้อโรคไวรัสโคโรนา 2019 ขณะที่มีการให้หลีกเลี่ยงการกินไอศกรีมเพราะสอดคล้องกับข้อเท็จจริงที่ว่าเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ชอบอากาศเย็น ศาสตราจารย์แซลลี บลูมฟิลด์ จากคณะเวชศาสตร์เขตร้อนและสุขอนามัย บอกว่า เรารู้กันแล้วว่าเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ไม่สามารถอยู่ได้นอกร่างกายในสภาพอากาศที่ร้อน แต่เราก็ยังไม่พบว่าความร้อนจะส่งผลต่อไวรัสโคโรนา 2019 ได้อย่างไร การนำร่างกายให้ไปโดนความร้อนไม่ว่าด้วยวิธีการใด ไม่ช่วยให้ไวรัสตายแต่อย่างใด เพราะไวรัสอย่างภายในร่างกายไม่ได้อยู่ภายนอกหรือพื้นผิวของร่างกาย และหากจะใช้ความร้อนฆ่าไวรัสจริงๆ ต้องใช้อุณหภูมิที่ 60 องศาเซลเซียส ซึ่งที่อุณหภูมินี้ ร่างกายของเราก็ไม่สามารถทนทานได้

 

บรรณาธิการ (วิชาการ) : นางสาวอุมาภรณ์ เครือคำวัง
บรรณาธิการ (ภาษา) : นายอานุภาพ สกุลงาม
ผู้อนุมัติเผยแพร่ : นางสาวอุมาภรณ์ เครือคำวัง (ผอ.วว.)