เรื่อง ใส่หน้ากากอนามัยได้นานแค่ไหน

ทุกท่านต่างพบเจอวิกฤตโรคโควิด-19 และตอนนี้กำลังอยู่ในช่วงปรับตัวเพื่อให้สามารถดำเนินชีวิตได้อย่างเป็นปกติในรูปแบบที่เปลี่ยนไป คนส่วนใหญ่เริ่มออกจากบ้านมากขึ้น นอกจากจะต้องรักษาระยะห่างทางสังคมแล้ว การใส่ “หน้ากากอนามัยหรือหน้ากากผ้า” ก็เป็นสิ่งจำเป็น หากเราใส่หน้ากากติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน ๆ จะส่งผลต่อสุขภาพของเราหรือไม่ แล้วเราสามารถใส่เป็นระยะเวลานานต่อเนื่องได้แค่ไหน

รศ.ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สรุปว่า “หน้ากาก ประเภท N95 ไม่ควรใช้ต่อเนื่องเกิน 1 ชั่วโมง ไม่เช่นนั้นจะเกิดอาการขาดออกซิเจน ส่วนหน้ากากอนามัยแบบธรรมดา สามารถใช้ต่อเนื่องได้หลายชั่วโมง เพียงแต่ต้องรักษาความสะอาดและใช้ให้เหมาะสม”

นายแพทย์จิรรุจน์ ชมเชย กุมารแพทย์เชี่ยวชาญโรคระบบหายใจ กลุ่มงานกุมารเวชกรรมโรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมา ทำการทดสอบวัดความเข้มข้นออกซิเจนในเลือดด้วยเครื่องวัดปลายนิ้ว เพื่อตรวจค่าความเป็นกรด-ด่างของเลือด (pH) และระดับคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือด (PCO₂) ก่อนใส่หน้ากากอนามัยเปรียบเทียบ กับหลังใส่หน้ากากอนามัยต่อเนื่อง 3 ชั่วโมง ผลการทดลองสรุปว่า “ความเข้มข้นของออกซิเจนจากปลายนิ้ว ไม่เปลี่ยนแปลงคือ 98% ค่าความเป็นกรดด่างของเลือด มีการเปลี่ยนแปลงเล็กน้อย ไม่มีนัยยะสำคัญ ไม่มีภาวะกรดคั่งในเลือด ระดับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในเลือด มีค่าเพิ่มขึ้นเล็กน้อย แต่ไม่มีนัยยะสำคัญ และไม่เกินกว่าค่าปกติ และไม่มีผลต่อระบบไหลเวียน ไม่มีผลต่อการทำให้เกิดอาการต่าง ๆ เช่น ปวดศีรษะ” ดังนั้น บุคคลทั่วไปสามารถใส่หน้ากากอนามัยแบบธรรมดาได้เป็นระยะเวลาต่อเนื่องหลายชั่วโมง

สำหรับการวิ่งออกกำลังกาย แพทย์หญิงนิษฐา เอิ้ออารีมิตร แพทย์ชำนาญพิเศษด้านอายุรศาสตร์ โรคระบบทางเดินหายใจ โรงพยาบาลเอกชัย ทำการทดสอบการวิ่งโดยใส่หน้ากากผ้า พบว่า อัตราการเต้นของหัวใจ สูงกว่าปกติ แต่ไม่พบภาวะเลือดเป็นกรด ออกซิเจนในเลือด (PaO₂) ต่ำลงเรื่อย ๆ และเกิดการหายใจกลับของคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂ rebreathing) ดังนั้น หากใช้หน้ากากผ้า เมื่อออกกำลังกายถึงจุดหนึ่งจะมีการคั่งของคาร์บอนไดออกไซด์ในหน้ากาก ทำให้เกิดภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำ แพทย์หญิงนิษฐา จึงแนะนำให้ออกกำลังกายไม่เกิน 1 ชั่วโมง และไม่แนะนำให้คนที่มีโรคประจำตัว หรือมีความเสี่ยงสูงต่อโรคปอด โรคหัวใจ ผู้สูงอายุ ใส่หน้ากากขณะออกกำลังกาย

จากผลการทดลองทางวิทยาศาสตร์จากแพทย์ในหลายสาขา ทำให้เราทราบระยะเวลาในการใส่หน้ากากเพื่อนำมาปรับใช้ ไม่ให้เกิดความวิตกมากเกินไปสำหรับการใช้ชีวิตในรูปแบบใหม่ที่เราต้องเผชิญ

 

ที่มาข้อมูล :
1. หน้ากากอนามัยใส่เกิน 2 ชม.ได้ปลอดภัย ไม่ต้องถอดพัก!!. [ออนไลน์]. 2020, แหล่งที่มา: https://www.posttoday.com/life/healthy/620416 [18 พฤษภาคม 2563]
2. Nittha Oer-areemitr. [ออนไลน์]. 2020, แหล่งที่มา: https://www.facebook.com/nittha.oerareemitr/posts/3509042479109151 [19 พฤษภาคม 2563]
คำค้น : หน้ากากอนามัย

ผู้เขียน : นางสาวศศลักษณ์ มูลรินต๊ะ นักวิชาการ กองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
บรรณาธิการ (วิชาการ) : นางสาวอุมาภรณ์ เครือคำวัง ผู้อำนวยการกองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
บรรณาธิการ (ภาษา) : นายอานุภาพ สกุลงาม นักวิชาการ กองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.
ผู้อนุมัติเผยแพร่ : นางสาวอุมาภรณ์ เครือคำวัง ผู้อำนวยการกองวิชาการ พิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ อพวช.