วงปีในต้นไม้ (Tree Ring)

วงปีเกิดจากการเจริญเติบโตทางด้านข้างของต้นไม้ เมื่อพืชมีอายุมากขึ้น บริเวณของเนื้อไม้ที่เรียกว่าเนื้อเยื่อแคมเบียม (cambium)ในพืชใบเลี้ยงคู่ เห็นได้ชัดเจนในลำต้นมากกว่าในราก
จำนวนวงมีมากหรือน้อยตามอายุของต้นไม้ในปีหนึ่ง ๆ มีปริมาณน้ำในดินไม่เท่ากัน เช่น ช่วงต้นปี ฝนตกชุก น้ำมาก เซลล์จะมีขนาดใหญ่ ผนังบาง สีค่อนข้างจาง เนื้อไม้ช่วงนี้ เรียกว่า
เนื้อไม้ต้นฤดู (spring wood) ต่อมาในช่วงปลายปี ฤดูแล้ง น้ำน้อยส่งผลให้เซลล์แบ่งตัวได้น้อยและมีขนาดเล็ก ผนังหนา มีสารสะสมภายในเซลล์มาก เนื้อไม้ช่วงนี้จะมีสีเข้มกว่า
เรียกว่า เนื้อไม้ปลายฤดู (summer wood) เมื่อเกิดเนื้อไม้ทั้งสองฤดูจึงครบปีพอดี

ในปีถัดไปจะเกิดลักษณะเดียวกันอีก ความแตกต่างของเนื้อไม้ทำให้เห็นวงอย่างชัดเจน จึงเรียกว่า วงปี (annual ring) ใช้บอกอายุต้นไม้  ปริมาณน้ำฝน สภาพอากาศในแต่ละรอบปี
นอกจากนี้ ช่วยบ่งบอกถึงสภาพสิ่งแวดล้อมต่าง ๆ ในอดีตในพื้นที่ที่ต้นไม้นั้นเจริญเติบโตเพื่อให้ทราบถึงสภาพแวดล้อมในอดีตว่ามีการ เปลี่ยนแปลงอย่างไรบ้าง

 

ผู้เขียน: วิสูจน์ สุพงษ์

อ้างอิงแหล่งที่มาภาพ : Shutterstock ID: 1536255731

ขวัญชัย ดวงสถาพร และคณะ. การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในอดีตมากกว่า 200ปี ในท้องที่ภาคกลาง ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยโดยสร้างจากวงปีต้นไม้. ภาควิชาการจัดการป่าไม้ คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.(http://rdi.ku.ac.th/kasetresearch54/GroupEnvironment/16-khwanchai_duang/template.html)

 นาฏสุดา ภูมิจำนงค์. ศูนย์วิจัยและฝึกอบรมด้านวงปีไม้และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ. คณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา นครปฐม. (http://www.en.mahidol.ac.th/TRC/index.html)